زوج درمانی شاخه ای از درمان و یا روان درمانگری است که اساس آن تمرکز بر حل مشکلات و بهبود رابطه بین همسران میباشد. زوج درمانی راهی برای حل مشکلات و کشمکشهای زوجهایی است که خود به تنهایی قادر به حل مشکلاتشان نیستند. فرایند زوج درمانی شامل زن و شوهر و یک فرد آموزش دیده و متخصص در این زمینه است که در خصوص احساسات و افکارشان بحث می کنند. زوج درمانی فقط زن و شوهر را در برمیگیرد. بچه ها به درجات مختلف در معرض مشکلات زناشویی قرار می گیرند. آنها ممکن است سراسیمه و نگـران شوند و مشکلاتی از خـود بروز دهند. با ادامه زوج درمانی و تمرکز بر مشکلات فی مابین و با کاسـتن از درد زن و شوهر، این مسئله بر رابـطه ی والدین با بچه ها و رابــطه بچه ها بر هم اثر دارد. البته درمانی که در آن والدین و بچه ها هر دو شرکت داشته باشند، خانواده درمانی نامیده میشود که روی روابط بین اعضای خانواده تأکید دارد.
زوج درمانگر به زوجها کمک می کند تا زندگی مشترکشان را مورد بررسی قرار دهند و تصمیم بگیرند چه تغییراتی لازم است. آنها سعی می کنند سوءتفاهم های دوجانبه، انتظارات غیرمعقول و تصورات بیان نشده ای که باعث تداوم تعارض میان آن دو میشود را برطرف کنند. متأسفانه زوجین اغلب زمانی به زوج درمانگر مراجعه میکنند که مشکلات زیادی دامن گیر رابطه شان شده است. الگوهای ناکارآمد رابطه تثبیت شده اند، روابط عاشقانه تضعیف شده و خشم زیادی ناشی از تعارضات حل نشده بین آنها وجود دارد. از آنجائیکه زوجین با مشکلات پایدار مراجعه میکنند، حل مشکلات آنها نیاز به زمان بیشتر و در کنار آن صرف وقت و انرژی بیشتر و تعهد درمانی بالاتری از طرف هر دو نفر می باشد.
در جلسات زوج درمانی چه اتفاقاتی می افتد؟
در طی دوره درمان، درمانگرکمک میکند که هر دو طرف متوجه نقش خود در ایجاد تعاملات ناکارآمد بشوند. این موضوع به آنها کمک خواهد کرد تا در شیوه تفکرشان نسبت به رابطه و یکدیگر، تغییر ایجاد کنند. و همچنین در ایجاد اهداف درمان و برنامهریزی یک ساختار برای درمان، به زوجین کمک خواهد کرد.
زوج درمانگر ممکن است با توجه به مشکلات زوجین، از آنها بخواهد که تحت درمان خانواده درمانی، سکس تراپی و یا حتی رواندرمانی فردی نیز قرار بگیرند.
زوج درمانی برای هرگونه رابطهای سودمند است، خواه طرفین در شرف ازدواج، نامزد یا ازدواج کرده، جوان یا پیر باشند. برای مثال، یک زوج اخیرا نامزد شده ممکن است مشاوره پیش از ازدواج را فرصتی ارزشمند برای ساختن یک زندگی با آرامش بداند. یک زوج دیگر که ۲۵ سال با هم بوده اند، ممکن است زوج درمانی را راهی موثر برای دوباره به دست آوردن احساسات هیجان انگیز و عاشقانه اولیه در رابطهشان بدانند.